Μενού

Μαγνητοφώνηση και μαγνητοσκόπηση

   Η μαγνητοσκόπηση και η μαγνητοφώνηση είναι αδικήματα που τυποποιούνται ρητά στον ποινικό κώδικα, με σκοπό την προστασία του ιδιωτικού βίου. Η συνταγματική κατοχύρωση της ελευθερίας αυτής προκύπτει εξάλλου και από το άρθρο 9 παρ. 1 εδ. β` του Συντάγματος, που ορίζει ότι «η ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του ατόμου είναι απαραβίαστη».

   Αντίστοιχη ρύθμιση εμπεριέχεται και στο άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Ειδικότερα ορίζεται στο ανωτέρω άρθρο ότι «Παν πρόσωπον δικαιούται εις σεβασμόν της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής του, της κατοικίας του και της αλληλογραφίας του». Καθίσταται σαφές ότι εν αγνοία και χωρίς τη συναίνεση έστω ενός των συνομιλητών μαγνητοφώνηση ιδιωτικής συνομιλίας ενέχει παγίδευσή του και συνεπώς, αποτελεί δέσμευση και περιορισμό στην ελεύθερη άσκηση της επικοινωνίας. 

    Σύμφωνα με το άρθρο 370Α ΠΚ, «1. Όποιος αθέμιτα παγιδεύει ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο παρεμβαίνει σε συσκευή, σύνδεση ή δίκτυο παροχής υπηρεσιών τηλεφωνίας ή σε σύστημα υλικού ή λογισμικού, που χρησιμοποιείται για την παροχή τέτοιων υπηρεσιών, με σκοπό ο ίδιος ή άλλος να πληροφορηθεί ή να αποτυπώσει σε υλικό φορέα το περιεχόμενο τηλεφωνικής συνδιάλεξης μεταξύ τρίτων ή τα στοιχεία της θέσης και κίνησης της εν λόγω επικοινωνίας, τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται η πράξη του προηγούμενου εδαφίου και όταν ο δράστης αποτυπώσει σε υλικό φορέα το περιεχόμενο της τηλεφωνικής επικοινωνίας του με άλλον χωρίς τη ρητή συναίνεση του τελευταίου. 2. Όποιος αθέμιτα παρακολουθεί με ειδικά τεχνικά μέσα ή αποτυπώνει σε υλικό φορέα προφορική συνομιλία μεταξύ τρίτων ή αποτυπώνει σε υλικό φορέα μη δημόσια πράξη άλλου, τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται η πράξη του προηγούμενου εδαφίου και όταν ο δράστης αποτυπώσει σε υλικό φορέα το περιεχόμενο της συνομιλίας του με άλλον χωρίς τη ρητή συναίνεση του τελευταίου. 3. Με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών τιμωρείται όποιος κάνει χρηση της πληροφορίας ή του υλικού φορέα επί του οποίου αυτή έχει αποτυπωθεί με τους τρόπους που προβλέπονται στις παρ. 1 και 2 αυτού του άρθρου. 4. Αν ο δράστης των πράξεων των παρ. 1, 2 και 3 αυτού του άρθρου είναι πάροχος υπηρεσιών τηλεφωνίας ή νόμιμος εκπρόσωπος αυτού ή μέλος της διοίκησης ή υπεύθυνος διασφάλισης του απορρήτου ή εργαζόμενος ή συνεργάτης του παρόχου ή ενεργεί ιδιωτικές έρευνες ή τελεί τις πράξεις αυτές κατ’ επάγγελμα ή κατά συνήθεια ή απέβλεπε στην είσπραξη αμοιβής, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών και χρηματική ποινή από 55.000 μέχρι 200.000 €. 5. Αν οι πράξεις των παρ. 1 και 3 αυτού του άρθρου συνεπάγονται παραβίαση στρατιωτικού ή διπλωματικού απορρήτου ή αφορούν απόρρητο που αναφέρεται στην ασφάλεια του κράτους ή την ασφάλεια εγκαταστάσεων κοινής ωφελείας, τιμωρούνται κατά τα άρθρα 146 και 147 του Ποινικού Κώδικα.»

   Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 177§2 ΚΠΔ, «Αποδεικτικά μέσα που έχουν αποκτηθεί με αξιόποινες πράξεις ή μέσω αυτών δεν λαμβάνονται υπόψη στην ποινική διαδικασία».

   Κατά τα ανωτέρω, η μαγνητοσκόπηση και η μαγνητοφώνηση είναι εγκλήματα που αναφέρονται στην παραβίαση απορρήτων και ποινικοποιούνται για την προστασία του ιδιωτικού βίου και των απορρήτων αυτού, ενώ μπορούν να γίνονται ελεύθερα και χωρίς να αποτελούν ποινικό αδίκημα όταν αφορούν στοιχεία δημόσιου βίου ή δημόσιων συνομιλιών.  Έτσι, η μαγνητοσκόπηση και η μαγνητοφώνηση είναι παράνομες όταν γίνονται με υποκλοπή ή με άγνοια έστω και ενός από τα μέρη ότι μαγνητοσκοπείται ή μαγνητοφωνείται ή όταν γίνονται «αθέμιτα», ενώ είναι επιβαρυντική περίσταση η τέλεσή τους από συγκεκριμένα άτομα, μεταξύ των οποίων και άτομα που διενεργούν ιδιωτικές έρευνες (ντετέκτιβ).

   Επιπλέον, παρότι στην ποινική διαδικασία επικρατεί η αρχή της ηθικής απόδειξης, η επίκληση ή προσαγωγή ενώπιον ποινικού δικαστηρίου, ανακριτικής ή δημόσιας αρχής των αποτυπώσεων που παρήχθησαν κατά παράβαση της άνω διάταξης του Ποινικού Κώδικα είναι απαράδεκτη, ενώ αντίκειται στο άρθρο 8  της ΕΣΔΑ η υποκλοπή ακόμη από την αστυνομία τηλεφωνημάτων για να χρησιμοποιηθούν σε ποινική δίκη, αν πρώτα δεν υπάρχει ειδικό και εμπεριστατωμένο βούλευμα δικαστικού συμβουλίου που ρητά να επιτρέπει την άρση του απορρήτου συγκεκριμένων τηλεφωνικών συνδιαλέξεων μεταξύ συγκεκριμένων προσώπων ή αριθμών. Αντίθετα, είναι απόλυτα επιτρεπτή η χρήση οπτικοακουστικού υλικού που συνέλεξαν οι αστυνομικές αρχές σε δημόσιες συναθροίσεις.

   Επιπρόσθετα, η βεβαίωση των (αυτόφωρων) εγκλημάτων και ο εντοπισμός των δραστών μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε αποδεικτικό μέσο, ακόμα και με καταγραφή της έκνομης δραστηριότητάς τους κατά το χρόνο εκδήλωσης, χωρίς να εμπίπτει η χρήση των αποδεικτικών μέσων στις γενικές απαγορεύσεις, ενώ νομολογιακά έχει κριθεί ότι είναι νόμιμη η βιντεοσκόπηση των υπαλλήλων καταστήματος από τον ιδιοκτήτη προς διαφύλαξη του δικαιώματος της ιδιοκτησίας.

   Τέλος, κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η χρήση αθέμιτα καταγραφείσας συνομιλίας για την αθώωση του κατηγορουμένου, ιδίως αν αποτελεί το μοναδικό σχετικό αποδεικτικό μέσο, ενόψει της ιδιαίτερης βαρύτητας της προστατευόμενης ανθρώπινης αξίας.

 

Δικηγόροι Θεσσαλονίκη | Όμιλος Νομικών Σωκράτη Προβατά
Our firm has an excellent reputation and is known for providing quality, individualized service and attention to clients needing services.

Εγγραφείτε στο Newsletter μας

Επικοινωνία

Our Social